Sedef (Psöriazis) Hastalığında Kök Hücre ve Eksozom Tedavileri

Sedef (Psöriazis) Hastalığında Kök Hücre ve Eksozom Tedavileri

Sedef (Psöriazis) hastalığı ciltte gümüş gibi pullanmalarla kaplı, kalın, kızarıklık oluşturabilen, kaşıntı, iltihaplanma ve yanma hissi gibi belirtilerle kendini gösteren yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Ciltte herhangi bir yerde ortaya çıkabilirler, ancak çoğu kafa derisi, dirsekler, dizler ve alt sırtta görülür. Sedef (Psöriazis) otoimmün bir hastalık olup, vücudun hastalıklara karşı savunma sistemi olan bağışıklık sisteminin aşırı aktif hale gelip, hatalı bir şekilde kendi cilt hücrelerine saldırması ile oluşur. Sedef hastalığı alanındaki son bilimsel gelişmeler hatalı ve aşırı reaksiyon gösteren bağışıklık sisteminin hastalığının oluşmasındaki rolünü açık bir şekilde ortaya koymuştur.

Sedef (Psöriazis) hastalığında günümüzdeki tedavi yaklaşımları maalesef hastalığın nedenini çözememekte ve çoğu zaman şikayetleri azaltamamaktadır. (Psöriazis) tedavisinde çoğunlukla kortizon gibi bağışıklık baskılayıcı ilaçlar da kullanılmaktadır.  Ancak bu tedavi sadece hastalığın meydana getirdiği belirtileri azaltmak ve kontrol altına almayı sağlamakta; maalesef ki hastalığı yok edip, tedavi edemeketdir. Ayrıca çok sayıda istenmeyen yan etkilere de yol açabilmektedir.

Günümüzdeki tıptaki son gelişmelerle birlikte kök hücre tedavileri Sedef (Psöriazis) hastalığına neden olan bağışıklık sistemindeki bu hatalı reaksiyonu ve dengesizliği düzeltmek amacıyla kullanılmaktadır. Sedef (Psöriazis) hastalığı tedavisinde yeni gelişmelerden biri kök hücre ve ekzsozom tedavileri olarak görülmektedir.Son zamanlarda eksozomlar, bağışıklık sistemini düzenleyici (immünomodülatör) fonksiyonları ve etkileri nedeniyle sedef hastalığı da dahil olmak üzere otoimmün hastalıkların tedavisinde büyük ilgi görmektedir. Kök hücreleri, immunomodülator yani bağışıklık sisteminin verdiği yanıtları düzenleyici ve anti-inflamatuar yani vücutta iltihabi reaksiyonu önleyici etkilere sahip olmaları nedeniyle günümüzde artık Sedef (Psöriazis) hastalığı tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır.

Kök hücrelerin, sedef hastalığının cilt lezyonlarında bağışıklık hücrelerinin hatalı reaksiyonunu ve iltihap faktörlerinin seviyelerini düzenleyerek bağışıklık tepkisini düzelttiği ve sedef hastalığının klinik semptomlarını iyileştirdiği bulunmuştur. Sedef (Psöriazis) hastalığında kök hücre tedavisi , ciltte gümüşi renkte pullanma plaklarına neden olan hatalı reaksiyon gösteren iltihabi hücreleri azaltarak sedef hastalığının tedavisine yardımcı olabilmektedir. Sedef kök hücre tedavisi hastalığın semptomlarını hafifletebimekte, hastalığın nüks etme ve alevlenmesini azaltmakte ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktadır.

Ayrıca, eksozomlar son zamanlarda kök hücre tedavilerine alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Eksozomlar, kök hücreler tarafından salgılanan mesaj taşıyıcı minik veziküllerdir ve hücreler arasında mesaj iletimi ve genetik materyal transferi gibi önemli işlevlere sahiptir. Eksozomlar gittikleri dokuların davranışlarını belirleyerek, hatalı bağışıklık reaksiyonlarını düzeltir ve iltihabi reaksiyonu önler. Kök hücreler tarafından salınan eksozomlar ayrıca gittikleri dokulardaki hücrelerde iyileşme, doku onarımı, yenileşme, gençleşme, tedavi edici süreçlerin başlatılmasında ve düzenlenmesinde rol oynar. Genç ve sağlıklı kök hücrelerden salgılanan eksozomların cilt dokusundaki Sedef (psöriazis) hastalığına neden olan bağışıklık sisteminin aşırı aktif hatalı bir şekilde kendi cilt hücrelerine saldırmasını önlediği, iltihabi reaksiyonu önleyip, doku onarımını ve iyileşmesini sağladığı bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir.

Son bilimsel çalışmalar, sedef hastalığında eksozom tedavisi ile hastalığa neden olan bağışıklık yanıtının düzenlenebileciğini ve bu tedavinin anti-inflamatuar (iltihap önleyici) etkileri olduğunu göstermiştir. Eksozomların deri altına enjeksiyonu, cilt kalınlığı, pullanma, kızarıklık, kaşıntı gibi psoriatik semptomları önemli ölçüde iyileştirebilmektedir. Bu etkileri ve kolay uygulabilirliği ile sedef eksozom tedavisi günümüzde yenilikçi bir tedavi olarak öne çıkmaktadır.

Sedef (Psöriazis) hastalığında kök hücre ve eksozom tedavileri önemli faydalar sunabilmektedir:

  • İmmünomodülasyon: Bağışıklık hücrelerinin ciltteki hatalı aşırı reaksiyonunun önlenmesi  
  • İltihabi reaksiyonu önlenme: Ciltteki kızarıklık, kaşıntı, yanma gibi iltihabi reaksiyonları önlenmesi
  • Doku Yenilenmesi: Ciltteki hasarlı deri hücrelerinin yenileyerek, cildin daha sağlıklı ve canlı bir yapıya kavuşmasının sağlanması

Bilimsel çalışmalar, Sedef (Psöriazis) hastalığında kök hücre ve eksozom tedavilerinin anti-inflamatuar ve immünomodülatör özellikleri yanı sıra, ciltteki keratinositlerde otofajiyi düzenleyip sedef hastalığındaki iltihabi reaksiyon ve oksidatif stres üzerinde baskılayıcı etkisi olduğunu göstermektedir.

Kök hücre ile Sedef (Psöriazis) hastalığı tedavisi genellikle ciltteki plaklar şeklindeki lezyonlara ince iğnelerle yapılan enjeksiyonlar ve eksozomlar yanı sıra sıra iyileşme faktörleri ile içeren kremlerin kullanılması yolu ile yapılmaktadır. Ağır ve şiddetli vakalarda ise intravenöz infüzyonlar şeklinde uygulanabilmesi düşünülebilmektedir. Kök hücre ve eksozom tedavileri sedef hastalığı yanı sıra cildi kuru, pullu, kızarık ve kaşıntılı hale getiren  şiddetli atopik dermatit vakalarında da kullanılmaktadır.

Günümüzde artık bilimsel çalışmalar Sedef (Psöriazis) hastalığında kök hücre ve eksozom tedavileri ile ciltteki hatalı bağışıklık reaksiyonun düzeltilip, normalleştirilmesinin, ciltte pullanmalarla görülen sedef plaklarının tedavi edilmesinde etkili ve güvenli bir tedavi yöntemi olduğunu ortaya koymaktadır. Eksozomlar dahil olmak üzere yetişkin kök hücreleri kullanılarak sedef hastalığının tedavisi, sedef hastalığı semptomlarını etkili bir şekilde azaltmada ve uzun vadeli iyileşmeyi sürdürmede önemli bir umut vadetmektedir.

 

 

Kaynak:

  1. “Adiposederived stem cells in in immunerelated skin disease: a review of current research and underlying mechanisms”. Tianyi Sun et al. Stem Cell Research & Therapy (2024) 15:37 https://doi.org/10.1186/s13287-023-03561-8
  2. Stem cell secretome-mediated alleviation of scalp psoriasis: A case report “ . Anjum Mahmood et al. Arch Stem Cell Ther. 2024;5(1):1-4

 

 

 

 

 

 

 

 

* Bu makale bilimsel çalışmaların sonuçlarından bilgilendirme amacı derlenmiş olup, her hangi bir tedavi önerisi  ve tavsiyesinde bulunmamaktadır.