ALS Hastalığında Kök Hücre Tedavisi 

1/30/2024

ALS Hastalığında Kök Hücre Tedavisi 

Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS), kasları kontrol eden sinir hücreleri (motor nöron) sistemlerini etkileyen ilerleyici, beyin ve sinir dokusunda hasara yol açan bir hastalıktır. Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS), Motor Nöron Hastalığı olarak da adlandırılır.  Merkezi sinir sisteminde, omurilik ve beyin sapı adı verilen bölgede kasları kontrol eden sinir hücreleri sinir hücreleri (motor nöron) kaybından kaynaklanır. Bu hücrelerin zamanla işlevini kaybetmesi ve ölmesi sonrası kaybı kaslarda güçsüzlük ve erime görülür. Kaslarda ilerleyici bu güçsüzlük ve erime hastanın hareket etme, konuşma, yutma ve nefes almasını etkiler. İlerleyici olarak kas zayıflığına bağlı olarak sonuçta solunum yetmezliği nedeniyle ölümle sonuçlanabilir. 

Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS)’da sinir dokusunda enflamasyon (iltihap) oluşumu ve buna bağlı olarak meydana gelen patolojik değişiklikler hastalığın gelişimde önemli bir rol oynar. Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS)’da gözlenen sinir dokusunda enflamasyon (iltihap) oluşumu nedeniyle, kasları kontrol eden sinir hücrelerinde (motor nöron) ilerleyici hasar ve sonuçta motor nöron ölümü görülür. 

Nöroenflamasyon yani sinir dokusunda enflamasyon (iltihap) oluşumunun Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) yanı sıra Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı, Multipl Skleroz gibi çeşitli beyin hastalıklarıyla ilişki olduğu bulunmuştur. Bu hastalıkların çoğunda nöroenflamasyona bağlı olarak beyin ve sinir dokusunda hasar oluşmaktadır. 

Nöroenflamasyon sinir hücresi (nöron) kaybına, sinir iletimini sağlayan bağlantı noktalarının (sinaps) kaybına, sinirlerin etrafını çevreleyen miyelin kılıfların hasar görmesine (demiyelinazyon)neden olmaktadır. 

Son yıllarda Kök Hücre  ile ALS Tedavisi umut verici bir tedavi yaklaşımı olarak öne çıkmıştır.  ALS hastalığında kök hücre tedavisi anti-enflamatuar yani iltihabi reaksiyonu önleyici etkileri ile sinir hücrelerindeki iltihabi reaksiyonu azalttığı, nöronları hasardan koruyup, nöronal hayatta kalmayı teşvik ettiği, var olan sinir hücrelerini koruduğu, hatalı bağışıklık sisteminin reaksiyonunu düzenlediği (immünomodülatör), sinir hücrelerinin hasarına karşı koruma sağladığı ve onardığı, sinir kılıfındaki miyelin onarımını teşvik ettiği bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir. Kök Hücre ile ALS tedavisi, immünomodülatör ve antiinflamatuar özellikleri ile yakın zamanda Amiyotrofik Lateral Skleroz için yeni ve önemli bir tedavi stratejisi olarak ortaya çıkmaktadır.

Ayrıca, kök hücre eksozom tedavisinin nörodejeneratif hastalıklarda nöronları hasardan koruyup, nöronal hayatta kalmayı teşvik ettiği, sinir hücrelerindeki enflamasyonu değiştirerek Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS), Alzheimer, Parkinson, Multipl Skleroz (MS) hastalığı gibi nörolojik hastalıklarda iyileşme sağladığı öne sürülmektedir.  Eksozomların en önemli avantajı beyni çevreleyen kan-beyin bariyerini (BBB) geçerek beyindeki sinir hücrelerine direk olarak etki edebilmesidir. Bilimsel çalışmalar ALS hastalığında exosome tedavisinin nöronları ve sinir dokusunu koruduğunu, sinir hücrelerindeki iltihabi reaksiyonu azalttığı, hatalı bağışıklık sistemi reaksiyonunu düzelttiğini ve sinir kılıfındaki miyelinizasyonu artırdığını göstermektedir.

Sonuç olarak, ALS Hastalığında Kök Hücre ve Exosome Tedavisi hastalığın ilerleyişini durdurmak, sinir hücrelerini korumak ve mümkünse motor fonksiyonu geri döndürmek, hastaların şikayetlerinde azalma ve yaşam kalitelerinde artış sağlayabilmek için potansiyel tedavi yöntemi olarak bilimsel çalışmalarda öne çıkmaktadır.